ارزیابی ریسک به روش JSA

راهنمای جامع ارزیابی ریسک با استفاده از تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی (JSA)

قبل از اینکه به تفاوت بین تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی (یا همان ارزیابی ریسک به روش JSA) و ارزیابی ریسک بپردازیم، اجازه دهید در مورد آنچه می‌خواهیم صحبت کنیم تعریفی ارائه دهیم:

تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی: فرآیندی رسمی برای شناسایی خطرات وظایف شغلی خاص به منظور کاهش خطر آسیب به کارگران. این کار شامل تقسیم نمودن مراحل انجام یک کار، شناسایی خطرات در هر مرحله و ایجاد کنترل کننده‌هایی برای ایمن نگه داشتن کارگران در حین انجام آن کار است.تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی گاهی اوقات به عنوان تجزیه و تحلیل خطر شغلی یا JHA نیز شناخته می‌شود.

ارزیابی ریسک: فرآیندی رسمی برای شناسایی خطرات بالقوه مرتبط با یک فعالیت یا عملیات، تجزیه و تحلیل سطح ریسک مرتبط با آن خطرات و پیشنهاد دادن کنترل کننده‌هایی برای کاهش سطح ریسک. اغلب اوقات، ارزیابی ریسک از یک سیستم امتیازدهی ریسک برای تخصیص ارزش عددی به هر ریسک بسته به شدت و احتمال وقوع آن استفاده می‌کند.

 

برای آشنایی با مفهوم ارزیابی ریسک در محیط کار، پیشنهاد می‌شود مقاله‌ی جامع: ارزیابی ریسک در محیط کار را مشاهده کنید.

تفاوت بین تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی (JSA) و ارزیابی ریسک چیست؟

تفاوت اصلی بین تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی و ارزیابی ریسک، دامنه است. تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی دامنه بسیار محدودتری دارد، زیرا فقط شامل خطرات شغلی خاص است. از سوی دیگر، ارزیابی ریسک، تصویری بزرگ از تمام ریسک‌های عملیاتی از جمله مخاطرات زیست‌محیطی، مدیریت آب و خاک، زلزله و طوفان، زباله، تعمیر و نگهداری تجهیزات و غیره ارائه می‌دهد.

• برخی از تفاوت‌های کلیدی دیگر عبارتند از:
  چه کسی هر نوع ارزیابی را تکمیل می کند؟: تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی معمولاً توسط سرپرست فوری تکمیل می شود. سرپرست یک کارگر را در حال انجام کار مشاهده می‌کند و در مورد خطرات احتمالی‌ای که ممکن است در آینده زندگی کارگر را تحت الشعاع قرار دهد، یادداشت می‌کند. در مقابل، ارزیابی ریسک می‌تواند توسط هر فردی در سازمان بسته به هدف آن تکمیل شود. این بخش می‌تواند یک خود ارزیابی باشد یا توسط شخص ثالثی مانند یک سرپرست یا متخصص HSE تکمیل شود.
• هر چند وقت یکبار تکمیل می شوند؟: هیچ الزام خاصی برای تکمیل JSA/JHA کلی وجود ندارد. با این حال، دستورالعمل‌هایی را برای ارزیابی خطر و ارائه می‌شود. علاوه بر این، اگر سازمان‌ها از کارگران در برابر خطرات محافظت نکنند، می‌توانند جریمه شوند، بنابراین تکمیل JSA ایده خوبی است.

به طور کلی، OSHA اولویت بندی انواع مشاغل زیر را توصیه می کند:

1. مشاغل با بالاترین میزان آسیب یا بیماری؛
2. مشاغل با احتمال آسیب یا بیماری شدید؛
3. مشاغلی که در آن یک خطا می‌تواند منجر به و خسارات شدید شود.
4. مشاغل جدید یا مشاغلی که در فرآیندها و رویه ها دستخوش تغییراتی شده اند و آنقدر پیچیده‌اند که به دستورالعمل‌های مکتوب نیاز دارد.

روش ارزیابی ریسک JSA چیست؟

تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی (JSA) یک روش ارزیابی ریسک است که برای شناسایی خطرات احتمالی در محل کار و ارزیابی خطرات فردی مرتبط با هر شخص استفاده می‌شود.
این فرآیند برای شناسایی خطرات احتمالی قبل از تبدیل شدن به یک خطر و توسعه روش‌هایی برای کاهش یا حذف خطرات استفاده می‌شود. فرآیند JSA معمولاً شامل تجزیه هر شغل به مراحل جداگانه آن و ارزیابی خطرات بالقوه مرتبط با هر مرحله است.
این کار را می توان با مصاحبه با کارمندان یا سرپرستان و مشاهده کار انجام شده انجام داد. پس از شناسایی خطرات، می‌توان اقدامات کنترلی مناسب را برای کاهش یا حذف خطرات اجرا کرد.

 

مثال‌هایی از ارزیابی ریسک به روش JSA

به عنوان مثال، یک کارفرما ممکن است یک JSA برای کاری مانند جوشکاری انجام دهد. JSA شامل شناسایی مراحل فردی مرتبط با فرآیند است، مانند راه اندازی تجهیزات جوشکاری، پیش گرم کردن فلز و تکمیل جوش و … .
سپس کارفرما هر مرحله را از نظر خطرات احتمالی مرتبط با آن مانند: شوک الکتریکی و سوختگی ارزیابی می‌کند و اقدامات کنترلی مناسب را برای کاهش خطرات ایجاد می‌کند.

 

۴ مرحله‌ی اساسی روش ارزیابی ریسک JSA

چهار مرحله اساسی یک تحلیل ایمنی شغلی (JSA) عبارتند از:

1. شناسایی مراحل کار: کار را به مراحل جداگانه آن تقسیم کنید و فعالیت های مرتبط با هر مرحله را فهرست کنید.
2. شناسایی خطرات بالقوه: هر گونه خطر بالقوه مرتبط با هر مرحله شغلی را شناسایی کنید.
3. ارزیابی خطرات: خطرات بالقوه مرتبط با هر خطر شناسایی شده را ارزیابی کنید.
4. توسعه اقدامات کنترلی: ایجاد اقدامات کنترلی مناسب برای کاهش یا حذف خطرات مرتبط با کار. این اقدامات کنترلی ممکن است شامل کنترل‌های مهندسی، کنترل‌های اداری یا تجهیزات حفاظت فردی باشد.

پس از تکمیل هر چهار مرحله، کارفرمایان باید JSA را برای اطمینان از جامع و موثر بودن آن بررسی کنند. JSA باید به طور مرتب مورد بازبینی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که هرگونه خطر یا تغییر اضافی در کار ثبت شده است.
اگرچه تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی و ارزیابی ریسک بسیار متفاوت است، هر دو نقش مهمی در استراتژی مدیریت ریسک HSE سازمان شما دارند.

 

مزایای تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی (JSA) چیست؟

مزیت اصلی استفاده از JSA این است که می‌تواند به کارفرمایان کمک کند تا خطرات احتمالی را قبل از وقوع حادثه شناسایی کنند و احتمال صدمه به کارکنان یا آسیب رسیدن به اموال را کاهش دهند.
علاوه بر این، JSA می‌تواند با کمک به کارفرمایان در اجرای اقدامات ایمنی پیشگیرانه، مانند کنترل‌های مهندسی، کنترل‌های اداری، یا تجهیزات حفاظت شخصی، به بهبود ایمنی محل کار کمک کند.

در نهایت، ارزیابی ریسک به روش JSA می تواند به کارفرمایان کمک کند تا از مقررات ایمنی و بهداشت پیروی کنند و خطر جریمه و سایر مجازات‌ها را کاهش دهند.

با شناسایی خطرات مرتبط با یک شغل یا کار، کارفرمایان می توانند اقداماتی را برای کاهش خطر صدمات، بیماری‌ها و تلفات ناشی از این خطرات انجام دهند.

با درک خطرات مرتبط با یک شغل یا کار، کارفرمایان می توانند اقدامات کنترلی را ایجاد و اجرا کنند که در کاهش خطرات مؤثر است.
هنگام اجرای JSA، کارفرمایان باید موارد زیر را در نظر بگیرند:

• نوع کار در حال انجام
• محیط کار
• تجهیزات مورد استفاده
• کارگران درگیر

مزایای ارزیابی ریسک به روش JSA در بیزینس و کسب‌و‌کار

JSA می تواند مزایای بسیاری را برای یک کسب و کار ارائه دهد که عبارتند از:

• افزایش دانش یک فرآیند کاری از طریق درک آنچه که هر کارمند باید بداند و چگونه باید کار خود را انجام دهد.
• کمک به کشف خطرات موجود و بالقوه و پیامد قرار گرفتن در معرض مراحل مربوط به کار؛
• کمک به ترسیم اقدامات کنترلی مناسب برای پیشگیری و حذف خطرات احتمالی؛
• توانمند ساختن کارکنان برای مشارکت در طراحی یک فرآیند کاری که از این طریق آگاهی ایمنی را بهبود می‌بخشد.
• استانداردسازی فرآیندهای کاری بر اساس شیوه های قابل قبول ایمن و تجهیزات حفاظت فردی (PPE)؛
• بهبود ارتباطات در مورد ایمنی با استفاده از JSA به عنوان یک رسانه آموزشی مداوم.
• کمک به کاهش خطرات و جلوگیری از صدمات و حوادث در محل کار؛
• در نهایت رعایت الزامات ایمنی و بهداشت شغلی توسط سازمان‌ها.

روش ارزیابی ریسک JSA برای کدام شغل ها کاربرد دارد؟

JSA را می‌توان در صنایع و تنظیمات مختلفی از جمله تولید، ساخت و ساز، مراقبت‌های بهداشتی و آموزشی، آتش‌نشانی‌ها، معدن و صنایع سنگی و فلزی، برشکاری‌ها، مشاغل مرتبط با نیروی انسانی، انبار‌داری‌ها و… استفاده کرد.

 

چه زمانی باید ارزیابی ریسک به روش JSA توسعه داده شود؟

یک JSA باید برای شغلی ایجاد شود که:

• خطر آسیب بالقوه بالایی دارد.
• سابقه قبلی تصادف، مصدومیت و از دست دادن کار‌مند را داشته باشد.
• جدید است یا در نتیجه اتخاذ فرآیندها یا تجهیزات جدید اصلاح شده است.
• شامل حرکت تکراری است.
• در یک محیط جدید انجام خواهد شد.
• به ندرت اجرا شده است یا در جایی است که افراد تازه کار آن‌ها را اجرا می‌کنند.
• تحت تایید شرایط «مجوز کار» انجام شود؛
• ممکن است یک کار معمولی باشد که به بررسی‌های مکرر ایمنی نیاز دارد.
• و در نهایت شغلی که به سطح بالایی از اقدامات احتیاطی ایمنی نیاز دارد، به عنوان مثال، شامل آتش سوزی، انفجار، نشت مواد شیمیایی و ایجاد جوی سمی یا کمبود اکسیژن.

 

مجوز کار: مجوز رسمی کتبی برای افرادی که معمولاً افراد تجاری هستند، برای انجام کارهایی از جمله تعمیر و نگهداری در کارخانه، یک ساختمان یا یک مورد از تجهیزات.

مراحل ارزیابی ریسک به روش JSA

ارزیابی ریسک به روش JSA شامل مراحل زیر است:

1. محدوده کار را با مشورت کارگران بررسی کنید: هنگامی که تصمیم برای توسعه JSA برای یک شغل خاص گرفته می‌شود، یک فرد ناظر می‌تواند فرآیند را با پرسیدن نظرات یک یا چند کارگر آشنا با کار آغاز کند. مشارکت دادن کارگران با تجربه در این فرآیند به کشف یا به حداقل رساندن نظارت بر خطرات خاص کمک می‌کند.
2. سایر اطلاعات مرتبط مهم در مورد شغل نیز باید بررسی شوند: این بخش شامل اطلاعات به دست آمده از ثبت خطرات یک شرکت، تاریخچه صدمات یا خساراتی است که نیاز به تعمیر یا تعویض ابزار یا ماشین آلات دارد، و اطلاعات مربوط به هر گونه از خسارت ناشی از معلولیت و یا فوت کارمندان.
3. هر یک از وظایف کار را شناسایی کنید و آن را به مراحل جداگانه‌ای تقسیم کنید: فرآیند کار باید از ابتدا تا انتها به مراحل جداگانه تقسیم شود و مراحل باید به ترتیبی منطقی مستند شوند. یک تکنیک مفید برای انجام این کار، مشاهده کارگران در حین انجام وظایف است.لازم به ذکر است که مراحل ثبت شده باید متعاقباً توسط کارگران تأیید شود تا کاربرد آن‌ها تأیید شود.
4. مهم است که هر مرحله را به طور مختصر توصیف و ثبت کنید: JSA به عنوان یک دستورالعمل فرآیند کاری یا یک کتابچه راهنمای کار در نظر گرفته نشده است. توجه داشته باشید که ارائه‌ی جزئیات بیش از حد در مراحل کار می‌تواند JSA را ناکارآمد و غیر‌عملی کند.
5. خطرات را در هر مرحله شناسایی و ارزیابی کنید: هنگامی که کار به مراحل مختلفی تقسیم شد، باید خطرات بالقوه مرتبط با هر مرحله شناسایی شود. شناسایی خطر مرتبط با هر بخش باید بر اساس احتمال و عواقب آسیب رساندن به افراد یا منابع تعیین شود.

 

نتیجه

ارزیابی ریسک به روش JSA اطلاعات مورد نیاز برای ایجاد یک محیط کار ایمن و کاهش خطر صدمات، بیماری‌ها و تلفات را در اختیار کارفرمایان قرار می‌دهد.
فرآیند JSA شامل تقسیم کار به مراحل جداگانه، شناسایی خطرات بالقوه، ارزیابی خطرات مرتبط با آن خطرات، و توسعه اقدامات کنترلی برای کاهش یا حذف خطرات است.
با درک خطرات مرتبط با یک شغل یا کار، کارفرمایان می توانند اقداماتی را برای اطمینان از ایمنی کارکنان خود انجام دهند.