کسب و کارها در طول فعالیت خود با خطرات زیادی روبرو هستند که همه آنها به صورت واضح و آشکار نیستند. به منظور شناسایی و کاهش خطرناک‌ترین خطرات حاضر در هر کسب‌وکار، این کسب و کارها باید از روش‌های ارزیابی ریسکی استفاده کنند که قابل اعتماد و دقیق باشد. یکی از این روش‌ها، روش ارزیابی ریسک پاپیونی ((Bow-tie)) است.
این رویکرد از یک فرآیند پنج مرحله‌ای برای شناسایی ریسک تجاری و اولویت بندی آن استفاده می‌کند. با استفاده از این روش، کسب و کارها می توانند خطرات مرتبط با عملیات خود را شناسایی و ارزیابی کنند و آنها را برای بلایای احتمالی آماده‌تر کنند.
در این پست وبلاگ، روش ارزیابی ریسک پاپیونی را به تفصیل مورد بحث قرار می‌دهیم و راهنمای گام به گام نحوه استفاده از آن را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
با پیروی از این راهنما، می‌توانید مهم‌ترین ریسک‌های پیش روی کسب‌وکار خود را شناسایی کرده و برای کاهش آنها گام بردارید.
ارزیابی ریسک bow-tie یا پاپیونی چیست؟
روش ارزیابی ریسک پاپیونی روشی نوآورانه برای شناسایی ریسک‌های تجاری است. این روش توسط پروفسور Shmuel Neuman از دانشگاه حیفا در اسرائیل توسعه یافته است. این یک ابزار ارزیابی ریسک چند بعدی است که از نمایشات گرافیکی و الگوریتم‌های ریاضی برای شناسایی ریسک‌های تجاری استفاده می‌کند.
ارزیابی ریسک پاپیونی چگونه کار می کند؟
ارزیابی ریسک پاپیون روشی جدید برای شناسایی ریسک تجاری است. این روش توسط پروفسور کارل ناوراتیل و دکتر میکال نووتنی از دانشکده مدیریت بازرگانی دانشگاه Palacký در اولوموک، جمهوری چک توسعه یافته است.
این روش از یک مدل ریاضی برای شناسایی احتمال شکست و پیامدهای مالی مرتبط استفاده می کند.
لازم است بدانید که این مدل مبتنی بر این ایده است که مشاغل مانند بازی‌های شانسی هستند. آنها دو عنصر دارند – موفقیت و شکست. موفقیت را می توان بر حسب جریان نقدی، سود یا هر معیار مالی دیگری اندازه گیری کرد. از سوی دیگر، شکست را می‌توان بر حسب زیان مالی، کاهش فروش یا هر پیامد منفی دیگری سنجید.
این مدل برای شناسایی ریسک شکست و تعیین پیامدهای مالی آن ریسک استفاده میشود. همچنین به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا احتمال موفقیت را شناسایی کرده و منافع مالی مرتبط را محاسبه کنند.
چگونه از ارزیابی ریسک پاپیونی استفاده کنیم؟
به عنوان صاحب یک کسب و کار، لازم است همیشه به دنبال کاهش ریسک و محافظت از شرکت خود در برابر بلایای احتمالی باشید. یکی از بهترین راه ها برای انجام این کار، شناسایی و کاهش خطر در اسرع وقت است.
یک روش برای انجام این کار ارزیابی ریسک پاپیونی است. این یک روش نسبتاً جدید است که از رویکرد داده محور برای شناسایی ریسک تجاری استفاده می‌کند. این رویکرد شامل جمع آوری داده‌ها از منابع مختلف، مانند گزارش‌های مالی، بازخورد مشتریان، پست های رسانه‌های اجتماعی و غیره است.
هنگامی که این داده‌ها را در اختیار دارید، می‌توانید از آن برای ایجاد یک ماتریس ریسک و سپس شناسایی و کاهش ریسک ترین حوزه های کسب و کار خود استفاده کنید. این روش می‌تواند به شما کمک کند تا خطر خرابی مالی، از دست دادن مشتریان و موارد دیگر را کاهش دهید.
مزایای استفاده از روش ارزیابی ریسک پاپیونی و نمودار bow-tie چیست؟
هنگام انجام یک ارزیابی ریسک کسب و کار، مهم است که همه خطرات احتمالی را شناسایی کنید. یکی از روش‌های شناسایی ریسک تجاری، استفاده از نمودار پاپیونی است.
نمودار پاپیونی ابزاری است که به تجسم و ارزیابی خطرات کمک می کند. از سه حلقه تشکیل شده است: حلقه بالا نشان دهنده مواجهه با ریسک، حلقه میانی نشان دهنده پاسخ ریسک، و حلقه پایین نشان دهنده تاثیر بالقوه ریسک است.
مزایای استفاده از نمودار پاپیونی برای ارزیابی ریسک تجاری شامل موارد زیر است:
- به شناسایی خطراتی که در حال حاضر قابل مشاهده نیستند کمک می کند.
- می تواند به شناسایی خطراتی که به هم مرتبط هستند کمک کند.
- می تواند به شناسایی خطراتی که به خوبی درک نشده اند کمک کند.
- می تواند به اولویت بندی ریسک ها کمک کند.
- می تواند به ایجاد یک استراتژی برای مقابله با ریسک کمک کند.
در دنیای تجارت امروز، توانایی شناسایی و تعیین کمیت ریسک‌های تجاری ضروری است.
روش های زیادی برای انجام این کار موجود است، اما یکی از روش های جدیدتر ارزیابی ریسک پاپیون است. این روش مبتنی بر این ایده است که ریسک ها را می توان به پنج نوع عملیاتی، مالی، قانونی، زیست محیطی و اجتماعی دسته بندی کرد.
با درک اینکه چگونه این خطرات به هم مرتبط هستند، می توانید به راحتی آنها را شناسایی و به آنها رسیدگی کنید. اگر علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارزیابی ریسک هستید، توصیه می کنیم پست‌های دیگر وبلاگ ما را بخوانید. امیدواریم که آنها برای شما مفید باشند!
معرفی نرم افزار ارزیابی ریسک bow-tie
نرم افزار پاپیون یک ابزار مدیریت ریسک است که برای تجزیه و تحلیل ریسک‌ها، شناسایی شکاف‌ها و نقاط ضعف و ارائه توصیه‌هایی برای بهبود کسب‌وکار طراحی شده است.
این روش به کسب و کارها کمک می کند تا نمایه ریسک خود را تجسم و درک کنند و برنامه‌های اقدامی خود را بر اساس شدت خطر اولویت‌بندی کنند. نرم افزار ارزیابی ریسک پاپیونی همچنین به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که تهدیدات بالقوه ایمنی و امنیتی و بهترین راه‌ها برای پاسخ به آنها را شناسایی کنند.
مراحل روش ۵ مراحله‌ای ارزیابی ریسک پاپیونی
روش پاپیون معمولاً برای ارزیابی و مدیریت ریسک استفاده می شود که مراحل آن به شرح زیر است:
مرحله 1: شناسایی تهدیدها: اولین گام روش پاپیون شناسایی تمام تهدیدات بالقوه ای است که می توانند باعث ایجاد یک رویداد ریسکی و مخاطره آمیز شوند. این رویداد‌ها شامل فعالیت‌های خطرناک، مسائل عملیاتی یا سازمانی یا بلایای طبیعی است.
مرحله دوم: تجزیه و تحلیل تهدیدها: در این مرحله تهدیداتی که در مرحله اول شناسایی شده بودند مورد تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرند. عواملی مانند احتمال وقوع، تأثیر و پیامدها در نظر گرفته می‌شوند.
مرحله سوم: ترسیم تهدیدات: پس از تجزیه و تحلیل تهدیدات، آنها بر روی یک نمودار پاپیونی ترسیم می‌شوند. این نمودار از دو بخش تشکیل شده است: تهدیدات «بالادستی» و پیامدهای ((پایین دستی)).
مرحله چهارم: شناسایی کنترل ها: مرحله چهارم در روش پاپیون، شناسایی کنترل کردن‌های احتمالی است که می تواند برای جلوگیری از وقوع رویداد خطر استفاده شود. این کنترل‌ها می تواند شامل اقدامات پیشگیرانه، رویه های ایمنی، سیستم های نظارت و غیره باشد.
مرحله پنجم: تخصیص مسئولیت: پس از شناسایی موارد مورد کنترل، گام بعدی تعیین مسئولیت برای اجرا و نگهداری آنها است. این گام شامل تعیین پرسنل متخصص یا کارگران نیرومند برای هر یک از این موارد میشود.
روش ارزیابی ریسک پاپیونی ابزاری قدرتمند برای مدیریت ریسک است که چارچوبی منسجم برای ارزیابی و طبقه بندی ریسک ها ارائه می دهد. با نشان دادن عناصر اصلی فرآیند ارزیابی ریسک در یک نمودار بصری، روش پاپیون می تواند به طور موثر روابط بین عوامل خطر را شناسایی کرده و درک کلی از ریسک‌ها را بهبود بخشد.
برخی دیگر از مزایای کلیدی استفاده از روش ارزیابی ریسک bow-tie
- ارتباطات و درک خطرات را بهبود می بخشد. نمودار پاپیون خطرات را به طور موثرتری نسبت به روش‌های ارزیابی ریسک سنتی به اشتراک می‌گذارد، زیرا نمایش تصویری واضحی از ارتباطات بین عوامل خطر مختلف ارائه می‌دهد.
- به شناسایی نقاط کنترل و تعیین اثربخشی کنترل های موجود کمک می کند. روش پاپیون با نمایش ارتباط بین عوامل خطر مختلف، سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا نقاط آسیب پذیر را در فرآیندهای خود شناسایی و اقدامات کنترلی مناسب را انتخاب کنند.
- مدیریت ریسک بهتر را تسهیل می کند. روش پاپیون یک رویکرد سیستماتیک و ساختاریافته برای مدیریت ریسک ارائه می‌دهد و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا به طور فعال ریسک‌ها را شناسایی، ارزیابی و مدیریت کنند.
- همکاری را تشویق می کند. روش ارزیابی ریسک پاپیون با کمک به نشان دادن واضح ارتباطات بین عوامل خطر مختلف، همکاری بین تیم‌های مختلف را تشویق می‌کند.
مثالی عملی از نمودار ارزیابی ریسک به روش bow-tie
در این مثال ریسک یک آتش سوزی مشاهده میشود:
در مرکز نمودار ارزیابی ریسک Bow-Tie رویداد ریسک قرار دارد.
در سمت چپ چیزی است که ممکن است باعث این رویداد شود (به عنوان مثال، رعد و برق، آتش سوزی، خطای الکتریکی).
در سمت راست، نتایج بالقوه (به عنوان مثال، مرگ، آسیب ساختمان، ضرر مالی) قابل مشاهده است.
عناصر یک نمودار پاپیونی
نمودار پاپیونی دارای هشت عنصر است: خطر، رویداد برتر، تهدیدها، پیامدها، موانع پیشگیرانه، موانع بازیابی، عوامل تشدید، و موانع عامل تشدید.
خطر
برای ساختن یا تفسیر نمودار پاپیونی، بهترین مکان برای شروع، همیشه خطر است. این خطر منبع بالقوه آسیبی را که همه در صورت عدم مراقبت با آن مواجه خواهند شد، توصیف می‌کند. این جنبه لزوماً هر خطری را که مستقیماً در محیط کار وجود دارد را بر نمی‌شمارد. در عوض، باسوالاتی، توصیفی از محیط را ایجاد می‌کند تا زمینه و محدوده پاپیونی را تعیین کند.
به عنوان مثال، به جای بیان اینکه خطرات ناشی از تصادفات وسایل نقلیه و قربانیان عابران پیاده وجود دارد، نحوه اتصال مستقیم راهروی اداری شرکت به یک بزرگراه عمومی را شرح می دهد.
رویداد برتر
رویداد برتر نقطه‌ای را توصیف می‌کند که در آن هیچ یک از ما دیگر کنترل کافی روی خطر نداریم، که آن را به وضعیت ناامنی تبدیل می‌کند. اگرچه که هنوز نمی‌توان آن را یک حادثه در نظر گرفت.
رویدادهای برتر فاجعه نیستند، اما توانایی تبدیل شدن به یک فاجعه را دارند.
به عبارت دیگر، آنها فقط تصادفاتی هستند که منتظرند تا لحظه مناسب اتفاق بیفتد، مگر اینکه بتوانید راهی برای تحت کنترل آنها درآورید.
تهدیدها
تهدیدها را می توان در بخش سمت چپ نمودار پاپیون پیدا کرد. این‌ها وقایعی را توصیف می‌کنند که ممکن است باعث ایجاد وضعیت ناامنی شوند یا اگر با اقدامات پیشگیرانه مدیریت نشوند، ممکن است محیط را خطرناک و قابل آسیب‌رسانی به دگیران کنند.
تهدید و رویداد برتر اغلب یک رابطه علت و معلولی مستقیم با یکدیگر دارند و برای خواننده مهم است که این رابطه را بر اساس نحوه توصیف تهدید درک کند.
اگر علت یک رویداد خاص را توصیف کنید که ممکن است خطر بعدی را که می تواند منجر به رویداد برتر و سایر پیامدهای بالقوه شود، بسیار کار مفیدی است. تهدیدهایی که در این بخش مورد بحث قرار می‌گیرند نیز باید به اندازه کافی قابل قبول باشند.
سودمندی روش پاپیونی در صورتی به حداکثر می‌رسد که به جای تمرکز بر احتمالات بسیار شدید، روی مواردی تمرکز کنید که تمایل زیادی به وقوع در آینده دارند.
پیامدها
اگر تهدیدات را بتوان در سمت چپ نمودار پاپیونی یافت، عواقب یا پیامدهای آن را می توان در سمت راست و روبروی آن دید. پیامدها هر رویداد نامطلوبی که ممکن است در نتیجه رویداد برتر اتفاق بیفتد که به خوبی مدیریت نشده است را توصیف می‌کند.
پیامدها نتیجه رها شدن خطرات هستند. این‌ها می‌توانند مستقیماً منجر به از دست دادن یا آسیب شوند.
کنترل‌کننده‌های پیشگیری
کنترل‌کننده‌های پیشگیری به عنوان هر اقدامی که علیه هر نیروی یا قصد نامطلوب به منظور حفظ حالت صلح آمیز مطلوب عمل می کند، تعریف می شود. سعی می‌کند به دو جنبه مدیریت تهدید نگاه کند: حذف کامل تهدید و اطمینان از اینکه تهدید دیگر وجود ندارد و جلوگیری از تبدیل شدن تهدید به یک رویداد برتر در صورت ادامه وجود آن موقعیت تهدید آمیز.
کنترل‌کننده‌های بازیابی
وظیفه کنترل‌کننده‌های بازیابی شبیه به کنترل‌های پیشگیری است:
این کنترل‌کننده‌ها نشان می‌دهد که چگونه سناریو به منظور جلوگیری از وقوع حادثه مدیریت میشود. جدای از کاهش شدت عواقب، احتمال تبدیل رویداد برتر به چیزی بدتر از آنچه که هست را نیز کاهش می‌دهد.
عوامل تشدید کننده
روش پاپیونی همچنین در افزودن اطلاعاتی که می تواند به بررسی چگونگی تخریب کنترل‌کننده‌ها در یک منطقه خاص کمک کند اعتبار خاصی دارد. این امکان، گنجاندن سطحی از جزئیات را فراهم می‌کند که کاملاً برای مدیریت کنترل‌کننده‌ها مناسب است. این کار به عنوان عوامل تشدید هم شناخته میشود.
کنترل های ضریب تشدید
این مرحله نهایی از نظر عناصر اصلی تشکیل‌دهنده‌ی روش پاپیونی است: افزودن اطلاعاتی که نحوه مدیریت عوامل تشدید را توضیح می‌دهد، به عنوان روشی کنترلی تعریف میشود که شرایط را مدیریت می‌کند تا اثربخشی سایر کنترل‌ها را کاهش دهد.
آنها مستقیماً روی تهدیدها یا کنترل‌ها عمل نمی‌کنند، در عوض، برای مدیریت یک عامل تشدید کننده‌ی خاص عمل می‌کنند.
